کره جنوبی (South Korea)، کشوری پر از تمدن، فرهنگ و مراسم‌های باستانیه. یکی از مراسم‌های مهم این کشور، عید چوسوک (Chuseok) هستش. عیدی که به مناسبت شروع فصل برداشت توی کره، جشن گرفته میشه و شبیه مراسم شکرگزاری یا Thanksgiving آمریکایی ها و آیین شکرگزاری توی مراسم مهرگان ما ایرانی ها است. توی این پست از مجله فرهنگی خبری تهران تا سئول با معرفی کامل عید چوسوک همراهتون هستیم.
عید چوسوک (Chuseok) چیست؟
چوسوک (Chuseok)، یکی از مراسم‌های مهم و بزرگ کره جنوبیه که به مناسبت شروع فصل برداشت، برگزار میشه. این مراسم با عنوان هانگاوی (Hangawi) هم شناخته میشه که توی کره‌ای باستان، به معنای نیمه پاییز بزرگ و فرخنده است. چوسوک یه مراسم سه روزه است که از پانزدهمین روز هشتمین ماه تقویم قمری یا تقویم لونار (Lunar) شروع میشه. امسال، یعنی توی سال ۲۰۲۴، این مراسم از ۱۵ سپتامبر تا ۱۸ سپتامبر هستش و هر سال هم روزهاش متفاوته. کره‌ای‌ها توی این روز، مراسم‌های متفاوتی رو برگزار میکنن و کارهای متفاوتی رو هم انجام میدن.
چوسوک کی شروع میشه؟
همونطور که بالاتر هم گفتیم، چوسوک از پانزدهمین روز هشتمین ماه تقویم قمری یا تقویم لونار، شروع میشه و تا هجدهمین روز این ماه ادامه داره. بطور تقریبی، چوسوک هر سال توی ماه سپتامبر یا اکتبر میلادی جشن گرفته میشه. امسال، یعنی توی سال ۲۰۲۴، این مراسم از ۱۵اُم تا ۱۸اُم ماه سپتامبر هستش.
نگاهی به تاریخچه جشن چوسوک:
بیشتر کره‌ای ها باور دارن که جشن چوسوک از مراسم گابه (Gabae)، که یه مراسم مهم توی دوران امپراطوری سومین امپراطور شیلا بوده، برگرفته شده. مراسم گابه یه رقابت بافتنی یک ماهه بوده که توش دوتا تیم تشکیل میشدن. هر تیمی که توی اون یه ماه بیشترین تعداد لباس‌ها رو میبافت، برنده این مسابقه بود و تیم بازنده با پختن غذاهای خوشمزه، ازشون پذیرایی می‌کرد.
از طرف دیگه، بعضی از محققین هم باور دارن که جشن چوسوک از آیین‌های باستانی شمنیستی، به اسم ماه برداشت (Harvest Moon) بوجود اومده. توی این مراسم، مردم کره، بخشی از برداشت‌های فصل پاییزشون رو به خدایان و در گذشتگانشون تقدیم و ازشون بابت برداشت اون سال تشکر میکردن. توی جاهایی که برداشت دیرتر اتفاق میفتاد، این جشن با کمی تاخیر برگزار می‌شد و اگه جایی بخاطر آفات و دیگر مشکلات، برداشتی وجود نداشت، مراسم برگزار نمیشد.
آیین های مراسم چوسوک چیه؟
از اونجایی که چوسوک یه تعطیلات رسمی ۳ روزه توی کره جنوبیه، کره‌ای ها وقت زیادی رو برای جشن گرفتن این مراسم دارن و کارهای متفاوتی رو هم توش انجام میدن.
۱. به شهر زادگاهشون برمیگردن و به دیدار اعضای خانواده و رفتگان میرن. سر قبر گذشتگان حاضر میشن، براشون غذاهای مورد علاقه‌اشون رو درست میکنن و مزارشون رو تمیز میکنن.
۲. برای اعضای خانواده، دوستان و همکاران شون هدایایی رو میخرن که میتونه شامل میوه‌های تازه فصل، لوازم مراقبت پوستی و یا گوشت تازه گاو و خوک باشه. البته از پک‌های ویژه چوسوک هم که ترکیبی از اسنک‌ها و دیگر خوراکی‌های خوشمزه کره‌ایه، استفاده میکنن.
۳. مراسم چاریه (Charye) رو که یه مراسم تجلیل از نسل‌های گذشته و یادآوری زندگی پس از مرگه، برگزار میکنن. توی این مراسم، زن‌های خانواده، غذاها و شیرینی‌های مخصوص چوسوک درست میکنن و در کنار نوشیدنی های الکلی، روی یه میز مخصوص میچینن و دور هم میخورن.
۴. بزرگترها اغلب لباس سنتی هانبوک میپوشن و توی جمع حاضر میشن.
۵. بازی‌های قدیمی و سنتی مثل سیریم (Ssireum)، جولداریگی (Juldarigi)، هواتو (Hwatu) و جنگ مرغی (Chicken Fight) رو برگزار و بازی میکنن.
۶. رقص گانگ گانگ سول له (Ganggangsullae) رو برگزار میکنن که یه رقص سنتی و ویژه مراسم چوسوکه. توی این رقص، خانم‌ها با لباس سنتی هانبوک، دست هم رو میگیرن و یه دایره درست میکنن. بعد، موقع چرخیدن، آهنگی رو باهم میخونن که از آهنگ‌های قدیمی این مراسمه.
کره‌ای‌ها توی عید چوسوک چی میخورن؟
مردم کره توی این روز، شیرینی‌ها و غذاهای خاصی رو به همراه نوشیدنی‌های الکی، دور هم میخورن که این غذاها و نوشیدنی‌ها، اغلب توسط خود خانوم‌های خانواده، از صبح زود، درست میشه. نوشیدنی ها، شیرینی ها و غذاهایی که کره‌ای ها توی این روز میخورن شامل چابچه، سونگ پیون، بولگوگی و بکجو میشه.
۱. سونگ پیون (Songpyeon):
یکی از شیرینی‌های مهم و سنتی مراسم چوسوک، شیرینی سونگ پیون یا کیک برنجیه. سونگ پیون به شکل‌های توپ برنجی، هلال ماه یا ماه کامل درست میشه و مواد لازم برای تهیه‌اش، کنجد، لوبیا سیاه، دارچین، گردو، عسل، فندق و دیگر مواد هستش. این شیرینی نماد اصلی جشن چوسوکه.
۲. شیرینی‌های هانگوا (Hangwa):
دسته دیگه شیرینی‌های مراسم چوسوک، شیرینی‌هایی هستن که با عنوان شیرینی‌های هانگوا شناخته میشن. شیرینی‌های هانگوا، به شیرینی‌های گفته میشه که به شکل کیک برنجی هستن و از مواد لازم برای تهیه کیک برنجی توشون استفاده میشه. این شیرینی ها از آرد برنج، عسل و میوه تهیه میشن. از جمله شیرینی‌های دسته هانگوا میتونیم به یاکگوا، داشیک و کانگ جونگ اشاره کنیم.
۳. بکجو (Baekju):
نوشیدنی معروف و اصلی جشن چوسوک، بکجو هستش که با عنوان شیندوجو هم شناخته میشه. بکجو یه نوشیدنی الکلیه که از برنج تازه درو شده، درست میشه. پیرمردهای کره‌ای میگن که اگه از نوشیدنی الکلی که نیاکان مون میخوردن، بخورید، دیگه از هیچی نمی‌ترسید.
۴. چابچه (Japchae):
یکی از غذاهای معروف کره که تقریبا توی بیشتر مراسم هاشون از جمله جشن چوسوک خورده میشه، چابچه هستش. چابچه از نودل‌های معروف شیشه‌ای کره و سبزیجات درست میشه و خیلی هم محبوب و خوشمزه است.
کره‌ای ها توی عید چوسوک چه لباس‌هایی میپوشن؟
کره‌ای ها توی عید چوسوک هم هانبوک (Hanbok) یا لباس سنتی کره‌ای میپوشن. اونا بنا به سلیقه‌اشون، از طرح‌ها و رنگ‌های متفاوت هانبوک برای این روز استفاده میکنن.
شاید بپرسید که چرا هانبوک میپوشن؟
هانبوک یه لباس سنتیه که کره‌ای ها توی مراسم‌های بزرگ رسمی و غیر رسمی شون مثل عید چوسوک، سال نو میلادی یا حتی جشن‌های عروسی و عزاداری شون میپوشن. اونا هانبوک رو نماد فرهنگ غنی و میراثی زیبا از گذشتگان شون میدونن و بخاطر همین هم توی مراسم‌هاشون، برای ادای احترام به اونها و گرامیداشت یادشون، این لباس‌های زیبا و جذاب رو میپوشن.
کره‌ای ها توی چوسوک چه هدایایی بهم میدن؟
توی کره قدیم، توی مراسم چوسوک، کسی به کسی هدیه‌ای نمیداده، اما امروزه، این آیین به جشن چوسوک مدرن اضافه شده و کره‌ای ها به اعضای خانواده، دوستان و همکاران شون هدایایی رو میدن. این هدایا شامل گوشت گاو یا خوک تازه، میوه‌های تازه فصل مثل سیب و گلابی کره‌ای و همینطور هم پک‌های ترکیبی از اسنک‌ها، شیرینی‌ها و خوراکی‌های خوشمزه کره‌ای میشه که توسط برندهای مختلف، توی پک های خوشگلی فروخته میشن. علاوه بر این، بخاطر شهرت اخیر و زیاد کره توی محصولات مراقبت پوستی و آرایشی، کره‌ای ها ممکنه محصولات مراقبت پوستی رو هم به عنوان هدیه، توی جشن چوسوک، به همدیگه بدن.
چوسوک توی چه کشورهایی و کجاها برگزار میشه؟
جشن چوسوک فقط توسط خود کره‌ای ها و توی کشور کره جنوبی برگزار میشه. اما این جشن با عنوان‌های جشن شروع فصل برداشت یا جشن شکرگزاری، توی کشورهای دیگه هم برگزار میشه.
قبل از جدایی کره شمالی و جنوبی از هم، این مراسم در سرتاسر کره برگزار میشده. اما امروزه، بخاطر جدایی این دو کشور از هم و همینطور هم سیاست‌های سختگیرانه کره شمالی، جشن چوسوک دیگه بصورت فراگیر، توی کره شمالی برگزار نمیشه و فقط عده‌ای کم، توی محل کار یا مدرسه و دانشگاه، این جشن رو بهم تبریک میگن.
چوسوک با عنوان جشن نیمه پاییز توی چین برگزار میشه. توی آمریکا هم جشن چوسوک با عنوان روز شکرگزاری یا Thanksgiving Day جشن گرفته میشه. توی آرژانتین هم این مراسم با عنوان Vendimia برگزار میشه و توی ایران باستان هم، با عنوان جشن مهرگان، به شکلی باشکوه و زیبا، برگزار می‌شد.
آیا ایران هم مراسمی مشابه عید چوسوک داره؟
بله! فرهنگ اغلب کشورهای آسیای شرقی، خیلی شبیه به همدیگه هستش. توی ایران باستان هم مراسمی به اسم جشن مهرگان وجود داشته که توش به مناسبت شروع فصل برداشت، مراسم شکرگزاری برگزار میکردن و دور هم جمع میشدن. اما متاسفانه امروزه توی ایران، به این مراسم‌های باستانی توجهی نمیشه و جشن گرفته نمیشن. اما کره به خوبی تونسته تاریخ و فرهنگ خودش رو حفظ کنه و این تاریخ و فرهنگ رو به زیبایی به آیندگان خودش منتقل کنه و آموزش بده.
نظرتون راجع به جشن چوسوک کره‌ای ها چیه؟ شما دوست دارید که این جشن توی ایران هم برگزار بشه؟
چوسوک مبارک!
مرسی بابت اطلاعات خوبی که دادی.🙏
مرسییی:)
چوسوک همگی مبارک🎉